Η ΣΥΣ διεκδικεί: Σταθερή και επαρκής χρηματοδότηση για την έρευνα

Η Συσπείρωση διεκδικεί σταθερή και επαρκή χρηματοδότηση για την έρευνα

Η Συσπείρωση διεκδικεί σταθερή και επαρκή χρηματοδότηση για την έρευνα, καθώς και πλαίσιο εθνικής πολιτικής για την υποστήριξη της Έρευνας και Καινοτομίας. Θεωρεί την ενίσχυση της έρευνας των έμπειρων ερευνητών (ΔΕΠ και ΕΠ στα ΑΕΙ, ερευνητές ερευνητικών κέντρων) και την ανάσχεση της φυγής νέων επιστημόνων στο εξωτερικό, τους δύο πυλώνες στους οποίους οφείλει να εστιάζει η χρηματοδότηση για την έρευνα. Αυτό σήμερα αρχίζει να υλοποιείται. Η Συσπείρωση χαιρετίζει την ίδρυση του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), το οποίο θα διαχειρίζεται τους πόρους του ειδικού Ταμείου Έρευνας και Ανάπτυξης που επίσης συστήθηκε πρόσφατα, με αρχικά κεφάλαια συνολικού ύψους 240 εκατ. ευρώ.

Ήδη τα πρώτα προγράμματα έχουν προκηρυχτεί με πολύ ικανοποιητικές αποδοχές και μεγάλη χρονική διάρκεια για τους συμμετέχοντες υποψήφιους διδάκτορες και μεταδιδάκτορες. Έπονται και άλλες προκηρύξεις το επόμενο χρονικό διάστημα. Μόνο από τις δράσεις του ΕΛΙΔΕΚ αναμένεται να υποστηριχθούν κατά την επόμενη τριετία, περισσότεροι από 4.000 επιστήμονες για την υλοποίηση ερευνητικών έργων υψηλής ποιότητας με αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας.

Συνάδελφοι μέλη ΔΕΠ και νέοι ερευνητές βλέπουν μία διέξοδο στο απόλυτο αδιέξοδο των προηγούμενων 6 ετών, όπου η χρηματοδότηση της έρευνας από εθνικούς πόρους ήταν ασήμαντη και η χρηματοδότηση από το εξωτερικό γινόταν χωρίς συντονισμό και με μειωμένη απορρόφηση.
Χαρακτηριστικά είναι τα παρακάτω προγράμματα που είναι σε εξέλιξη ή υπό προκήρυξη:
1) ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΛΙΔΕΚ/ΥΠΠΕΘ με έμφαση στους νέους ερευνητές και μέγιστο προϋπολογισμό κάθε έργου 200.000 ευρώ. Σύσταση ερευνητικών ομάδων από νέους ερευνητές. Οι επιστημονικοί υπεύθυνοι των έργων αυτών θα είναι αποκλειστικά μεταδιδάκτορες. Οι μικτές αποδοχές για τους μεταδιδάκτορες θα είναι 1.600-1.800 ευρώ/μήνα, ανάλογα με την ερευνητική τους εμπειρία. Η χρονική διάρκεια ερευνητικού έργου είναι από δύο έως τρία έτη. Ωφελούμενοι της δράσης είναι νέοι επιστήμονες (πτυχιούχοι, τεχνικοί, μεταπτυχιακοί, υποψήφιοι διδάκτορες, μεταδιδάκτορες). Η προκήρυξη δίνει τη δυνατότητα αίτησης ακόμα και σε ώριμους μεταδιδάκτορες που εξαιτίας της μειωμένης χρηματοδότησης των προηγούμενων ετών βρέθηκαν σε μειονεκτική θέση.

2) ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΥΠΟΙΚ ΕΣΠΑ-ΕΚΤ υλοποίησης μικρών προτάσεων προϋπολογισμού περίπου 40.000-60.000 ευρώ. Μικρές ερευνητικές ομάδες με έμφαση στους νέους ερευνητές, υποψήφιους διδάκτορες και μεταδιδάκτορες και με ένα μέλος ΔΕΠ ως Ακαδημαϊκού Συμβούλου. Το ύψος των τροφείων ανέρχεται σε 11.250 ευρώ για τους υποψήφιους διδάκτορες και σε 15.750 ευρώ για τους μεταδιδάκτορες. Η χρονική διάρκεια κάθε πρότασης είναι 15 μήνες.

3) ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΛΙΔΕΚ/ΥΠΠΕΘ με δικαιούχους μέλη ΔΕΠ και Ερευνητές και μέγιστο προϋπολογισμό κάθε έργου 250.000 ευρώ. Τα προγράμματα αυτά έχουν τους μεγαλύτερους προϋπολογισμούς από όλες τις προκηρύξεις. Το 40% των προϋπολογισμών τους θα διατίθεται για τη μισθοδοσία νέων επιστημόνων.

4) ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ ΤΟΥ ΙΚΥ. Προκηρύχθηκαν υποτροφίες για 422 υποψήφιους διδάκτορες και 289 μεταδιδακτορικούς ερευνητές, με 817 ευρώ μικτά μηνιαία τροφεία και 1.089 ευρώ καθαρά αντίστοιχα. Ο εν λόγω ετήσιος αριθμός υποτροφιών αποτελεί αύξηση 400% σε σχέση με τις υποτροφίες που έδινε το ΙΚΥ πέντε χρόνια πριν.

Η Συσπείρωση Πανεπιστημιακών χαιρετίζει αυτές τις δράσεις, αλλά δεν τις θεωρεί ικανοποιητικές.

ΔΙΕΚΔΙΚΕΙ:
(α) Περισσότερες προκηρύξεις προγραμμάτων με ακαδημαϊκούς υπεύθυνους μέλη ΔΕΠ, ΕΠ και ερευνητές στη λογική των μετρίων μεγέθους προγραμμάτων. Αυτό θα σημάνει μεγαλύτερο αριθμό προγραμμάτων ανά γνωστικό πεδίο και υπέρβαση των γραφειοκρατικών και αντιεπιστημονικών λογικών των φαραωνικού μεγέθους ερευνητικών χορηγιών «αριστείας».

(β) Τροποποίηση των προδιαγραφών συμμετοχής στη διεκδίκηση προγραμμάτων, με τρόπο που δεν θα αποκλείει την συμμετοχή των συναδέλφων από τις καλλιτεχνικές ειδικότητες.
(γ) Αύξηση του ποσοστού παρακράτησης των ΕΛΚΕ μεσοσταθμικά σε 12% του συνολικού προϋπολογισμού. Αυτό θα ενισχύσει την ευρύτερη υποδομή ερευνητικών δράσεων των ΑΕΙ.

(δ) Πίεση στην ΕΕ για την αποφυγή γιγάντωσης των ερευνητικών προγραμμάτων και για προκηρύξεις μικρότερης κλίμακας αλλά μεγαλύτερου αριθμού προγραμμάτων. Αυτό θα επιτρέψει σε όλα τα ιδρύματα να ανταγωνιστούν με ίσους όρους.

(ε) Προγραμματισμό δράσεων χρηματοδότησης της έρευνας σε εθνικό επίπεδο με τη συμμετοχή των ΑΕΙ, ΤΕΙ, ερευνητικών κέντρων, ΕΛΙΔΕΚ, ΙΚΥ και ΥΠΕΠΘ και ειδική μέριμνα για την συμμετοχή των καλλιτεχνικών κλάδων, ώστε όλα τα πεδία να εξασφαλίζουν χρηματοδότηση.

(στ) Κατάργηση του απαράδεκτου καθεστώτος χορηγιών νέων επιστημόνων, για απόκτηση ακαδημαϊκής διδακτικής εμπειρίας, με το αστείο και εξευτελιστικό ποσό των 2.987 ευρώ ανά εξάμηνο.

Για την Συσπείρωση Πανεπιστημιακών
Α. Μπαλτζής
Τμήμα Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ